Słowacji możemy nieco zazdrościć. Nie tylko ma po swojej stronie najwyższy szczyt Tatr, to na dodatek obrodziło w niej jaskiniami. Odkryto ich aż 7500 (w Polsce niemal 4200), przy czym 60 to groty lodowe. Dobszyńska Jaskinia Lodowa jest uważana za najładniejszą i najciekawszą, a poza tym zalicza się do jednych z największych w Europie. Choć w pobliskiej Austrii lodowych grot ma być aż 1200, to słowacką pieczarę wyróżnia licząca tysiące lat pokrywa lodowa. Poza tym chyba w żadnej innej tego typu jaskini nie urządzono lodowiska.
Gdy zaczęłam zgłębiać temat lodowych jaskiń, zaskoczyło mnie, że jest ich na świecie tak dużo. Z mroźnych podziemnych królestw słynie Austria (z największą pokrytą lodem grotą na świecie – Eisriesenwelt, która liczy ponad 42 km!), Norwegia, Islandia oraz – co zaskakujące – Stany Zjednoczone. Część z nich jest tworem ludzkim, a w innych lód występuje jedynie miejscowo. Dlatego słowacką Dobszyńską Jaskinię Lodową spotkała zasłużona popularność, gdyż na ich tle jest wspaniałym fenomenem natury z całoroczną pokrywą lodową. Od 2000 roku znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Podziemny lodowiec
Dobszyńska Jaskinia Lodowa ma w sumie 1581 m długości, ale dla zwiedzających udostępniono 515 m. W trakcie wizyty do pokonania jest ponad 500 schodów. Bez obaw, nie są oblodzone, choć z drugiej strony szkoda – to byłaby wówczas prawdziwa kraina lodu! W środku panuje średnia temperatura w wysokości 2 st. C. W praktyce jest naprawdę zimno! Choć zwiedzanie zajmuje zaledwie 30 min, zabierzcie kurtki i długie spodnie. Mi pod koniec bardzo marzły ręce.
Jak to się dzieje, że gdy na zewnątrz panują 30-stopniowe upały, w grocie lód się nie topi? Wszystko jest kwestią jej budowy. Od otworu wejściowego korytarze i sale idą w dół, co w połączeniu z północnym położeniem jaskini umożliwia opadanie zimnego powietrza i całkowite chłodzenie pomieszczeń. Z naukowego punktu widzenia pokrywa ta powinna być traktowana jak lodowiec, gdyż nieustannie się przesuwa z prędkością od 2 do 4 centymetrów na rok. Szacuje się, że całkowita wymiana pokrywy lodowej trwa od 5000 do 7500 lat.
Lodowa kraina rozrywki
Dobszyńska Jaskinia Lodowa była znana lokalnym mieszkańcom dużo wcześniej, zanim inżynier górniczy Eugen Ruffínyi wraz z towarzyszami podjął się w 1870 roku pierwszej eksploracji. Niemal od razu, bo dwa miesiące później, wpuszczono pierwszych zwiedzających. Oficjalne otwarcie nastąpiło w 1871 roku i przez pierwszy sezon przyciągnęło 292 turystów. Rok później u podnóża jaskini otworzono pub i hotel. Ten drugi zresztą szybko spłonął i w jego miejsce wybudowano jeszcze większy.
Co więcej, dzięki doprowadzeniu nowej linii kolejowej, do Dobszyńskiej Jaskini Lodowej mogli przyjeżdżać mieszkańcy odległych części monarchii austro-węgierskiej. Odnoszę wrażenie, że pod koniec XIX dojazd komunikacją publiczną mógł być lepszy niż obecnie. W 1887 roku w grocie uruchomiono – jako jedno z pierwszych w Europie – stałe oświetlenie elektryczne.
Od momentu jej odkrycia lokalna młodzież wykorzystywała grotę jako lodowisko. Szybko postanowiono otworzyć w niej prawdziwą ślizgawkę dla dystyngowanych pań odzianych w turniury oraz panów w cylindrach i frakach. Pierwsze wzmianki o lodowych szaleństwach pochodzą z 1880 roku. Pomyślicie: nieuki nieświadome fenomenu tego miejsca i eksploatujące go dla zabawy. To słuchajcie tego: w XX wieku czechosłowaccy łyżwiarze figurowi oraz hokeiści odbywali tu treningi. Zaprzestano ich dopiero w latach 50. z powodu znacznych uszkodzeń i topnienia lodu.
Dobszyńska Jaskinia Lodowa – zwiedzanie
Jaskinia nie jest otwarta przez cały rok. Można ją oglądać jedynie od 15 maja do 15 września z wyłączeniem poniedziałków. W przypadku dużej liczby turystów wejścia odbywają się co 20 min. Gdy zbierze się wystarczająco liczna grupa Polaków, wówczas puszczana jest taśma po polsku. W innych przypadkach słuchamy opowieści po słowacku lub angielsku.
Panują bardzo restrykcyjne zasady dotyczące robienia zdjęć oraz tempa zwiedzania. Wizyta odbywa się w towarzystwie dwóch pracowników, z czego jeden osłania tyły i popędza grupę. Robienie zdjęć jest możliwe za dodatkową opłatą (10 € za jedno urządzenie), a wszyscy fotografujący muszą w widocznym miejscu aparatu lub telefonu umieścić specjalną nalepkę. Przy wejściu sprawdzają również bilet uprawniający do fotografowania. Natomiast wychodząc, pracownik prosi o oddanie mu nalepki, aby nikomu jej nie przekazać.
Dziwię się, że nikt o tym nie przestrzega, ale dojście do Dobszyńskiej Jaskini Lodowej jest dość wymagające. W zależności od kondycji zabiera od 20 do 30 min. A to dlatego, że wejście znajduje się na północnym zboczu góry Ducza, na wysokości 969 m n.p.m. Różnica poziomów, licząc od parkingu w osadzie, wynosi niebagatelne 130 m.
Ceny biletów (2022)
Uwaga: płatność tylko gotówką!
- 10 € – bilet normalny
- 9 € – bilet ulgowy (uczniowie powyżej 17 r.ż., studenci i seniorzy)
- 5 € – dzieci od 5 do 16 lat
Sierpień 2022 r.
