Słowenia to niewielki kraj, więc odległości między największymi atrakcjami nie są kłopotliwe. Bywa i tak, że dwa wielkie turystyczne hity dzieli zaledwie 9 km. Tak blisko siebie leżą Jaskinia Postojna i Zamek Predjama. Jeśli już zawitacie do jednego z tych miejsc, musicie odwiedzić też drugie. Oba są cudem natury, choć w zupełnie innych wymiarach.
Jaskinia Postojna to najsłynniejsza z licznych słoweńskich grot. W ciągu niemal 200 lat od otwarcia przez jej podziemne komory i korytarze przewinęło się ponad 35 mln turystów. Tak wielka popularność wynika zarówno z przepięknych i różnorodnych form krasowych, jak i z oryginalnej formy zwiedzania rodem z Disneylandu. Liczącą 5,5 km trasę turystyczną na odcinku prawie 4 km pokonujemy na pokładzie kolejki. Żółte dwuosobowe wagoniki mkną podziemnym tunelem, a do pełni szczęścia brakuje tylko stada nietoperzy i muzycznych taktów Danny’ego Elfmana z filmu Batman.
Z kolei położony niecałe 10 km dalej Zamek Predjama mógłby z powodzeniem służyć za siedzibę Drakuli. Do tej pory zaistniał w świecie filmu zaledwie raz, będąc jedną z lokalizacji w trzeciej serii Wiedźmina. A jest to obiekt zupełnie wyjątkowy. Wybudowany ponad 700 lat temu pracą ludzkich rąk i z wykorzystaniem łaskawości natury. Dzięki temu powstała ponadczasowa i oryginalna konstrukcja, która znalazła się w Księdze rekordów Guinessa jako największy na świecie zamek jaskiniowy.
Jaskinia Postojna – podziemne królestwo
Z badań archeologicznych wynika, że jaskinia około 50 tys. lat temu była zamieszkana przez ludzi. Jednak powstała znacznie wcześniej – około 3 mln lat temu. Ponownie odkryto ją w XIX wieku i niemal natychmiast udostępniono zwiedzającym. Pierwszym oficjalnym turystą był nie byle kto, bo sam cesarz austriacki Ferdynand I Habsburg. Co ciekawe, przygotowania do jego wizyty zbiegły się z przypadkowym odkryciem kolejnego obszaru jaskini, na który trafił lokalny mieszkaniec odpowiedzialny za zapalanie lamp wewnątrz.
Dziś jaskinia Postojna to 24-kilometrowy labirynt podziemnych sal i korytarzy wydrążonych w wapiennych skałach przez rzekę Pivkę. Tylko niecała jedna piąta tej trasy jest udostępniona turystom, ale wrażeń po drodze jest tyle, że ta skrócona wizyta jest całkowicie satysfakcjonująca. Pierwsza atrakcja rozpoczyna się na samym początku, kiedy wsiadamy do jaskiniowej kolejki. Nie jest to żaden szalony współczesny pomysł – kolejka działa od 1872 roku!
Rzeka Pivka wciąż tu płynie
Kolejka podziemna
Mkniemy nią przez sztucznie wykuty tunel, by następnie przejechać przez dwie wielkie sale – gotycką i taneczną. Nie ma co się trudzić i próbować robić zdjęcia, gdyż ze względu na szybkość jazdy żadne nie będzie ostre. Po prostu patrzmy i podziwiajmy. Gdy przejedziemy dwa kilometry, czas wysiąść i zacząć podziemny spacer. W drodze powrotnej kolejka znowu będzie na nas czekać.
Niesamowite formy skalne
Zwiedzanie pełne atrakcji
Trasa turystyczna przebiega starym korytem rzeki Pivki i nie ma po drodze żadnych wymagających elementów. Pod ziemią panuje stała temperatura +8 st, więc nie trzeba przesadnie ciepło się ubierać. W czasie spaceru z przewodnikiem można robić zdjęcia. Raz na jakiś czas zatrzymujemy się w punktach widokowych, by wysłuchać nagrania z taśmy. Jaskinia jest dobrze oświetlona, bez zbędnych ingerencji w jej naturalne piękno. Z każdej strony roztaczają się zadziwiające formy skalne – często są to wielometrowe nacieki, a do tego zachwycające stalaktyty, stalagmity czy kurtyny skalne.
Niecodzienną atrakcją jest żyjący w wodach jaskini endemiczny bezoki płaz zwany odmieńcem. Zobaczyć go nie jest wcale trudno, gdyż w jednym miejscu specjalnie dla turystów znajduje się duże, ciemne akwarium, w którym nocuje kilka osobników. Za to tuż obok znajduje się wielki, jaskiniowy [sic!] sklepik z pamiątkami, w którym można kupić maskotki odmieńca w różnych rozmiarach, a także magnesy i breloczki z jego wizerunkiem.
Symbolem jaskini Postojna jest pięciometrowy i śnieżnobiały stalagmit zwany Brylantem. Tuż obok niego znajduje się pięknie wyżłobiona kolumna.
Do jaskini Postojna bez problemu dojedziemy komunikacją publiczną. Droga z Lublany zajmuje ok. 1h 10 min. Z dworca autobusowego w miejscowości Postojna należy przejść ok. 1,5 km eleganckim chodnikiem. Dotarcie jest zdecydowanie łatwiejsze niż do Grot Szkocjańskich, które również warto odwiedzić.
Majestatyczny Zamek Predjama
Czteropiętrowy zamek przyczepiony do skały 123 m nad ziemią – czy to może się udać? Słoweński przykład pokazuje, że zdecydowanie tak! Pierwsze wzmianki o tej budowli pochodzą z roku 1274, kiedy funkcjonowała pod nazwą Luegg. Sławę przyniósł jej niejaki Erazm z Luegg, który urzędował tu w XV wieku. Był to jednocześnie baron i rabuś (napadał na kupieckie karawany, a łupy rozdawał biednym). Ze względu na swój awanturniczy tryb życia potrzebował niezawodnej kryjówki obronnej, a ten warunek doskonale spełniało skalne zamczysko.
Podczas wojny austriacko-węgierskiej Erazm stanął po stronie Węgrów, co doprowadziło do najazdu zamku przez wojska austriackie. Ale nawet tacy nieproszeni goście nie byli straszni baronowi. Dzięki podziemnym przejściom załoga zamku miała możliwość wychodzenia na zewnątrz i bezpiecznego powrotu z zaopatrzeniem. Aż pojawił się zdrajca. Jeden z członków służby zapalił lampę i tym samym wskazał kierunek, w który powinni strzelać żołnierze. Tak się złożyło, że baron zginął, przebywając w latrynie.
Przez wieki zamek trafiał w ręce kolejnych nobliwych rodzin, ucierpiał także w czasie trzęsienia ziemi. Obecny renesansowy wygląd uzyskał w 1570 roku. Po drugiej wojnie światowej został znacjonalizowany przez jugosłowiańskie władze komunistyczne i przekształcony w muzeum. Pod zamkiem uformowała się jaskinia krasowa, której część można zwiedzać z przewodnikiem, a resztę podczas wycieczek przygodowych.
Dojazd i zwiedzanie
Zamek na żywo wygląda tak samo spektakularnie jak na zdjęciach. Jednak co jest częste w średniowiecznych budowlach, wnętrza mogą rozczarować, więc niekoniecznie musicie kupować bilet wstępu. Co istotne, w środku nie ma toalety i jest dość chłodno – ciągnie od skał. Ale przyjechać tu zdecydowanie warto, choć bez własnego samochodu nie będzie to łatwe.
W sierpniu między jaskinią a zamkiem kursuje darmowy autobus dla turystów, który jest opłacany przez tutejszy Hotel Jama. W inne miesiące jesteśmy skazani na taksówkę. Nie ma możliwości dojścia do zamku pieszo, gdyż droga nie posiada żadnego pobocza, a jest dość często uczęszczana i pełna zawijasów. Poza tym w dwie strony byłoby to 20 km! Ja dopadłam jeszcze w autobusie z Lublany parę Azjatów i zaproponowałam im wspólne zamówienie taksówki. Przejazd w dwie strony wyniósł łącznie 30 €, a zorganizowałam go z pomocą pani bileterki w kasie jaskini.
Lokalna fauna
Ceny biletów (2023 r.)
jaskinia Postojna + zamek Podjama
- normalny – 40,90 €
- uczniowie od 16 lat i studenci do 25 r.ż. – 32,70 €
- dzieci 6-15 lat – 24,50 €
zamek Podjama
- normalny – 17,50 €
- uczniowie od 16 lat i studenci do 25 r.ż. – 14 €
- dzieci 6-15 lat – 10,50 €
jaskinia Postojna
- normalny – 28,50 €
- uczniowie od 16 lat i studenci do 25 r.ż. – 22,80 €
- dzieci 6-15 lat – 17,10 €
Maj 2022 r.
