W każdym mieście znajdzie się miejsce, którego sekrety warto odkryć i w którym nigdy nie byliście. Dla mnie jednym z nich jest Pałac Krasińskich w Warszawie. Obecnie to oddział Biblioteki Narodowej, w którym przechowywane są kolekcje rękopisów i starych druków. Przechodziłam koło niego wielokrotnie, a nieopodal mieściło się moje liceum. Nie zdawałam sobie sprawy, jakie skarby w sobie kryje. I że niektóre z nich będę mogła obejrzeć, tylko jeśli zostanę prezydentem Polski.
Category: Historia
Rapa Nui. Historia niechcianej wyspy
Na Rapa Nui, czyli Wyspę Wielkanocną, trafiono przez przypadek. Jednak nie zachwyciła ona swoich odkrywców. Holender Jacob Roggeveena szukał legendarnej ziemi z ukrytym skarbem, a trafił na małą wysepkę z wielkimi posągami, które uznał za toporne. Niemal 50 lat później Rapa Nui przejęli Hiszpanie, ale szybko ją porzucili. W 1888 roku wyspę przyłączono do Chile, które po kryzysie gospodarczym z 1929 roku próbowało ją sprzedać. Nie chciały jej Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Japonia i Niemcy. Leżała zbyt daleko. Dziś o jej zobaczeniu marzą tysiące podróżników.
Jak antropologia pomogła zakończyć drugą wojnę światową?
Dla naszej części świata druga wojna światowa zakończyła się w maju 1945 roku. Ale tak naprawdę trwała jeszcze do 2 września. Dopiero wtedy Japończycy podpisali akt kapitulacji, choć wojskowo rozbici byli już latem 1945 roku. W tym czasie otrzymali trzy ciosy – 6 i 9 sierpnia Amerykanie zrzucili bomby atomowe na Hiroszimę i Nagasaki, a 8 sierpnia ZSRR wypowiedziało Japonii wojnę i rozpoczęło ofensywę w Mandżukuo.
Cmentarz Żydowski na Woli
Na pierwszy rzut oka Cmentarz Żydowski przy ulicy Okopowej w Warszawie jest zachowany w opłakanym stanie. Macewy leżą jedna na drugiej, połamane drzewa nie są usuwane, a nagrobki porasta grzyb i mech. Jednak wszystko to ma swoją przyczynę w tradycji żydowskiej. Z cmentarnej ziemi nic nie można wyciągać, bo jest to miejsce święte. Zapraszam na spacer po największym warszawskim cmentarzu żydowskim.
Petra. Pomarańczowa stolica Nabatejczyków
Petra to z greki „kamień”. Po arabsku zwie się Al-Batra. Jednak jej mieszkańcy nazywali ją zupełnie inaczej – Raqmu. Petra to dziś jeden z nowych Siedmiu Cudów Świata (tytuł zdobyła w 2007 roku, a na liście UNESCO jest od 1985 roku). Natomiast dwa tysiące lat temu była… centrum handlowym. Dogodne położenie, na szlaku z Damaszku nad Morze Czerwone, zapewniło jej niesamowity rozkwit i duże wpływy finansowe.
Stacja Plac Dzierżyńskiego, czyli budowa metra po wojnie
Dlaczego metro w Warszawie nie powstawało przez tak długi okres? Bo było diabelnie drogie. Nic się od tamtego czasu nie zmieniło. Podziemna kolejka należy do kosztowanych inwestycji także współcześnie. Ale jedna rzecz się zmieniła – ustrój polityczny. To zapatrzenie w stronę radzieckiego brata i przyjęcie jego koncepcji budowy sprawiło, że metra w Warszawie nie uruchomiono w czasach PRL-u, ale dopiero w 1995 roku. O próbie jego zbudowania w latach 50. XX wieku opowiada niezwykle drobiazgowa i wnikliwa książka Andrzeja Zawistowskiego „Stacja Plac Dzierżyńskiego”