Depesze ze świata #3

Depesze ze świata to cykl ciekawostek z różnych krajów o tematyce politycznej, społecznej i kulturowej. Poznajcie świat z nieznanej strony. Dziś o niekończącym się konflikcie na linii Palestyna-Izrael, kobietach z Nepalu i Afganistanu oraz o nowych anglojęzycznych nazwach krajów. 

 

Czekolada zabija orangutany

W ciągu ostatnich 16 lat populacja orangutanów na Borneo zmniejszyła się o niemal 150 000 osobników. To rozrastające się uprawy palmy olejowej stoją za zagładą lasu deszczowego, w którym żyją orangutany. Olej palmowy jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle spożywczym, przede wszystkim cukierniczym. Znajdziecie go w ciastkach, czekoladzie czy batonach. Nie dość, że przyczynia się do degradacji środowiska naturalnego i śmierci orangutanów, to jeszcze szkodzi zdrowiu, jeśli jest to olej utwardzany (a często jest).

Jego popularność wynika stąd, że jest tani w produkcji, a plantacje są bardzo wydajne. Producentom z Polski bardziej opłaca się importować olej palmowy z Indonezji lub Malezji, niż produkować olej rzepakowy na miejscu. Wpływ na to ma także tańsza ziemia i niższe koszty pracy w Azji oraz możliwość niekontrolowanego stosowania środków chemicznych w uprawie.

Na zdjęciu proces zanikania lasów deszczowych na Borneo.

 

Maszyna dla godności kobiet

W Nepalu zaledwie 7% kobiet ma dostęp do podpasek, a większość z powodu braku pieniędzy używa trocin, piasku, popiołu, liści czy skrawków materiału. Tę smutną statystykę postanowił podnieść Arunachalam Muruganantham, pewien niewykształcony Nepalczyk marzący o stworzeniu maszyny do produkcji tanich podpasek. Przede wszystkim chciał pomóc swojej żonie, dla której każda menstruacja wiązała się ze wstydem i brakiem higieny. W Nepalu miesiączkujące kobiety są piętnowane, a uczennice często opuszczają szkolne zajęcia. Zdarza się, że z powodu zaległości później już do szkoły nie wracają.

Muruganantham przez niemal 5 lat konstruował swoją maszynę. W tym czasie opuściła go żona z ich córką, bo wstydziła się za męża. Z kolei lokalna społeczność uznała go za szarlatana i wariata, zupełnie się od niego odsuwając. Nepalczyk dobijał się miesiącami do wielkich producentów, aby dowiedzieć się, z jakich surowców wykonują swoje produkty. W końcu dopiął swego i poznał skrzętnie skrywaną tajemnicę – celulozę.

Stworzona przez niego maszyna do produkcji podpasek kosztuje 900$, podczas gdy zachodni sprzęt – 490 000$. Za swój wynalazek Muruganantham otrzymał nagrodę w krajowym konkursie na innowacje, a żona z córką do niego wróciły. Na zdjęciu wybawiciel nepalskich kobiet ze swoją maszyną.

 

Syjonizm kontra Palestyńczycy

Władze Izraela starają się w zaplanowany sposób usuwać elementy kultury palestyńskiej z podległych im terytoriów. Według nich Palestyna była jałową ziemią, pozbawioną dziedzictwa kulturowego i czekającą na przybycie żydowskich pionierów. W lipcu 2018 roku przyjęto kontrowersyjną ustawę o „państwie narodu żydowskiego”, która spycha na margines kulturę i język Palestyńczyków.

Umniejszanie czy też niszczenie ich kultury trwa już od 1948 roku, kiedy państwo Izrael proklamowało niepodległość przy braku akceptacji okolicznych państw arabskich. Przybiera ono takie formy, jak zmienianie nazw miejscowości, burzenie palestyńskich domów i zabytkowych meczetów.

 

Nowe nazwy krajów

W ostatnich sześciu latach cztery kraje zmieniły swoje anglojęzyczne nazwy. Są to: Czechy (Czech Republic > Czechia), Suazi (Swaziland > eSwatini), Wyspy Zielonego Przylądka (Cape Verde > Cabo Verde) oraz Macedonia (FYROM > Republic of North Macedonia).

Macedonia nową nazwę uzyskała 12 lutego 2019 roku po wieloletnich sporach z Grecją, która uważała się za jedynego spadkobiercę tradycji starożytnej Macedonii. Z powodu konfliktu o nazwę Grecja blokowała członkostwo Macedonii w NATO i Unii Europejskiej. Ostatecznie w 2018 roku przedstawiciele obu krajów poszli na ustępstwa i podpisali porozumienie satysfakcjonujące obie strony.

Inną genezę ma zmiana nazwy Suazi, do której doszło 19 kwietnia 2018 roku. Miało to związek z pięćdziesiątą rocznicą uzyskania niepodległości. Nie bez znaczenia było to, że dawna anglojęzyczna nazwa Swaziland często była mylona z Switzerland (Szwajcaria). Nowa nazwa oznacza w języku suazi “kraj ludu Suazi”. Królestwo eSwatini jest jedną z niewielu istniejących jeszcze na świecie monarchii absolutnych, w którym jakość życia jest jedną z najniższych na świecie. Według danych z 2017 roku, co piąty mieszkaniec jest zarażony wirusem HIV, a przeciętna długość życia wynosi 49 lat.

 

Los afgańskiej kobiety

Afganistan został uznany za drugi najbardziej niebezpieczny kraj dla kobiet pod względem przemocy, gwałtów, braku usług medycznych, biedy i przemytu ludzi. Wyprzedza go tylko Somalia, która nie ma nawet struktur państwowych i jest krajem upadłym. W Afganistanie dwie na trzy dziewczynki nie chodzą do szkoły, a 87% kobiet jest analfabetkami.

Blisko 90% Afganek jest ofiarami przemocy domowej, a kaci rzadko kiedy ponoszą za to kary. Wskaźnik śmiertelności okołoporodowej jest jednym z najwyższych na świecie. Szczególnie smutne są statystyki dotyczące samobójstw – aż 80% z nich popełniają kobiety.

 

Jeśli chcecie na bieżąco śledzić depesze ze świata, dołączcie do mojego fanpejdża na Facebooku.